Elke periode brengt zijn ziektes voort. Stress staat in de top drie der grootste kwalen van onze moderne tijd. En daar ontsnappen ook zelfstandigen niet aan.

‘Evenwicht is hét wapen tegen stress.’

Elke periode brengt zijn ziektes voort. Stress staat in de top drie der grootste kwalen van onze moderne tijd. En daar ontsnappen ook zelfstandigen niet aan. Dirk Wouters als CEO van Bank J.Van Breda & C° en Luc Swinnen als dé stressarts van ons land worden elk op hun domein met stress bij ondernemers en bij vrije beroepen geconfronteerd.

Evenwicht is volgens hen het sleutelwoord om niet aan stress ten onder te gaan. Om welk evenwicht gaat het? En wat als dat evenwicht er niet is? Een boeiend dubbelgesprek.Waarom kampen we meer dan ooit met stress? Voor dokter Luc Swinnen is het antwoord simpel. We leven vandaag in een continue veranderende wereld. De zogenaamde VUCA-wereld.

Meer stress dan dertig jaar geleden

Luc Swinnen: ‘Er is een steeds hogere mate van verandering, onzekerheid en complexiteit. Niets is nog voor het leven. Zo strandt één huwelijk op drie. Ook in het bedrijfsleven is er meer onzekerheid. Wie blijft nog vijf jaar op dezelfde werkplek? Deze onrust wordt nog extra gevoed door een continue stroom aan nieuwe beelden en berichten.

Ons brein dreigt zich te verliezen in alle prikkels die steeds sneller op ons afkomen. Het maakt ons zo onrustig dat we steeds vaker in stresssituaties terechtkomen en in sommige gevallen afstevenen op een burn-out.’

Met passie en gedrevenheid

Ook zelfstandigen voelen op hun tijd stress. Stress is nodig als je wil ondernemen. Dirk Wouters voelt als CEO van Bank J. Van Breda & C° vooral positieve energie en stress bij de klanten.

‘Zo fijn dat ik van mijn hobby mijn beroep heb kunnen maken!’ Hij hoort het ondernemers en vrije beroepen vaak zeggen. Om dan telkens weer passie en gedrevenheid in hun ogen te lezen.

Dirk Wouters: ‘Met een enorme liefde voor het vak staan ze er elke dag opnieuw. Ze hebben bewust gekozen voor een leven als zelfstandige. Omdat ze houden van de autonomie die hiermee gepaard gaat. Een keuze die ze met hart en ziel hebben gemaakt maar ongetwijfeld ook spanning en kopzorgen met zich meebrengt.

Positieve stress geeft de goesting om professionele ambities na te streven en hard te werken. Daar is niets mis mee.

Op één voorwaarde dan: een mooi evenwicht op professioneel én privévlak. Is dat evenwicht er niet, dan kan ongezonde stress al snel de kop opsteken.’

Luc Swinnen: ‘Wie overeind wil blijven, heeft inderdaad nood aan evenwicht. Maar net daar wringt vaak het schoentje. Zelfstandigen hebben een enorme veerkracht. Ze passen zich gemakkelijk aan stress en tegenslag aan. Ze gaan door, wat er ook gebeurt. Maar ook aan deze medaille is een keerzijde. Net die veerkracht kan iemand tot het uiterste drijven en over de grenzen heen doen gaan.’

Evenwicht tussen werk en thuis

Dirk Wouters: ‘Mentaal evenwicht komt ongetwijfeld op de eerste plaats. De work-life balans moet goed zitten.

Maar ook financieel evenwicht kan rust brengen. Net zoals een te sterke concentratie van alle tijd op het bedrijf of de praktijk, kan ook een te sterke concentratie van het vermogen in dat bedrijf of die praktijk voor onevenwicht zorgen. Ik begrijp dat zelfstandigen omwille van die passie voor hun vak de neiging hebben om de financiële middelen die binnenkomen in hun vennootschap ook daar willen laten om te investeren en te groeien.

Maar wie te hard het vermogen in het bedrijf of de zaak concentreert, loopt het gevaar om uit balans te geraken.’

De focus op wat écht van belang is

Dirk Wouters: ‘We kunnen er als bank voor zorgen dat onze klanten zo weinig mogelijk wakker liggen van financiële beslommeringen door hen te helpen de juiste financiële keuzes te maken. Zo kunnen ze zich focussen op wat écht van belang is: hun passie, professionele uitdagingen en familie.

We zien het als bank ook als onze taak om met de klant in dialoog te gaan over het evenwicht tussen het professionele en het persoonlijke op financieel vlak. Hebt u naast het bedrijf ook zelf een vermogen opgebouwd zodat u financiële zekerheid hebt als het plots minder goed zou gaan met het bedrijf?

Een rijke vennootschap met een arme ondernemer of een arme vennootschap met een rijke ondernemer, dat vermijden we liever. We laten onze klanten stilstaan bij de vraag: Hoe vind ik op dat vlak een gezond evenwicht?’

STRESS BIJ ZELFSTANDIGEN

  • 65% heeft last van stress
  • 31% is niet gelukkig met de work-lifebalans
  • 75% neemt onvoldoende tijd voor ontspanning
  • 81% vindt hun job emotioneel zwaar
  • 39% ervaart onvoldoende steun

Bron: stresstest van HR-dienstverlener en ondernemersorganisatie NSZ

Welkom in de VUCA-wereld

We leven in een maatschappij die steeds verandert. Een wereld met een hoge mate van onzekerheid en complexiteit waarin de dingen niet altijd even helder zijn. De zogenaamde VUCA-Wereld.

VUCA staat voor:

  • Volatility (vluchtig, snel veranderend en dynamisch)
  • Uncertainty (onzeker en onvoorspelbaar)
  • Complexity (ingewikkeld en verwarrend)
  • Ambiguity (vaag en onduidelijk)

Luc Swinnen: ‘Stress is op zich een positief fenomeen. Darwin benadrukte dit destijds al. Stress zet aan tot verandering en zelfinzicht. Het is de basis van zijn survival of the fittest. Wie zich het snelst aanpast aan veranderende situaties overleeft het langst.

Maar in onze VUCA-wereld volgen die veranderingen elkaar zo snel op dat het stressmechanisme zijn positief imago dreigt te verliezen. Overloop
de dag maar eens. De wekker loopt af, je moet zo snel mogelijk onder de douche. Stress. Je eet een snelle hap om zo weinig mogelijk tijd te verliezen. Stress. Je vertrekt in allerijl en belandt ongetwijfeld in een file. Stress. Je komt te laat aan op het werk. Stress. Een stapel mailtjes ligt op je te wachten. Stress. En dan is het nog geen middag. Te veel kleine stressmomenten volgen elkaar op. Elke dag opnieuw.

Al meer dan twintig jaar meet ik als bedrijfsconsulent stress en emotie op de werkvloer en privé. Wat blijkt? De meeste mensen relaxen slechts twee uren per weekend. Op zaterdag zijn ze druk in de weer met de voorbereidingen voor de komende week en de begeleiding van de kinderen bij hun activiteiten. Op zondag komen ze even tot rust. Maar ’s avonds zijn ze alweer bezig met de nieuwe werkweek.

Dat grote gebrek aan rust kan tot chronische stress leiden. Langdurig aanhoudende stress is de perfecte basis voor een burn-out. Er is geen ruimte meer voor herstel en ontspanning. De energievoorraad geraakt uitgeput.

Het belang van autonomie

Luc Swinnen: ‘Autonomie is het absolute sleutelwoord als we stress op bedrijfsniveau willen vermijden. We willen autonoom beslissingen kunnen nemen. Als dat professioneel niet kan, dan stijgt de kans op stress en burn-out. Een extra gevoelig pad voor ondernemers omdat zij vaak net omwille van die autonomie voor het leven als zelfstandige hebben gekozen.

Daarnaast is ook verwantschap een belangrijke factor om stress en burn-out te vermijden. Dan heb ik het vooral over samenwerken met een leuk team waarin u zich ook als ondernemer goed voelt. Een gevoel van samenhorigheid, daar gaat het om.

Tot slot speelt ook eerlijkheid een cruciale rol in de strijd tegen stress en burn-out. Blindelings op uw medewerkers of de rest van het team kunnen rekenen. En weten dat alles zuiver en eerlijk verloopt.

Zit het op deze vlakken fout, dan loert stress vroeg of laat om de hoek.’

Op tijd en stond ‘neen’ zeggen

Dirk Wouters: ‘Uiteraard hebben wij als werkgever oog voor stress op de werkvloer. Ook ik geloof in de kracht van autonomie. Autonomie die we op basis van vertrouwen aan onze medewerkers geven.

Maar we hebben als werkgever ook de verantwoordelijkheid om sommige medewerkers tegen zichzelf te beschermen.

Ik verwacht van mijn medewerkers dat ze tijdens de werkuren volledig ten dienste staan van onze klanten. De lat ligt op dat vlak erg hoog. Maar vakantie is vakantie en tijd om te deconnecteren. Dan bekijk je werkgerelateerde mails niet. Als ik merk dat een medewerker dat toch doet, wijs ik hem of haar persoonlijk terecht. We hebben af en toe een time out nodig om de batterijen weer op te laden. Deze visie maakt zonder twijfel deel uit van onze bedrijfscultuur.’

Luc Swinnen: ‘Dat is fijn om te horen. Ik zie vaak andere situaties. Bedrijven waar nooit gestopt wordt met werken. Ook niet tijdens het weekend of de vakantie. Altijd bereikbaar willen zijn, is hét ticket naar een burn-out.

30 procent van de werkende bevolking werkt tijdens de vakantie één tot twee uren per dag. 60 procent heeft last van stress, maar ziet dit als part of the job. Ongeveer 15 à 20 procent krijgt vroeg of laat te maken met een burn-out. Cijfers die ons meer dan ooit alert moeten houden.’

HERKEN STRESS OP TIJD

Luc Swinnen: ‘Ook als ondernemer of als vrij beroep is het belangrijk om tijdig de alarmsignalen van stress te herkennen. Niet alleen voor uzelf, maar ook voor degenen met wie u samenwerkt. Een medewerker die zich goed voelt en stress in de hand kan houden, werkt efficiënter en is waardevoller.’

Over welke signalen hebben we het dan?

Lichamelijke klachten: 
Het lichaam trekt als eerste aan de alarmbel. Er ontstaan stresssymptomen zoals hoofdpijn, slaapproblemen, duizeligheid, pijnlijke hals en nek, rugklachten, beklemmend gevoel in de borst- en hartstreek.

Emotionele klachten:
Taken worden niet meer naar behoren uitgevoerd. Er is sprake van prikkelbaarheid, agressiviteit en emotionele labiliteit.

Mentale klachten:
Er worden fouten gemaakt. Collega’s raken geïrriteerd en beslissen om de taken over te nemen. Daardoor komt de persoon in een sociaal isolement terecht. Hij of zij is verstrooid, vergeet vlugger, heeft concentratieproblemen en kan niet beslissen.

Gedragsverandering:
Er is een duidelijke wijziging in het gedrag van elke dag. De motivatie om te werken vermindert zienderogen. De persoon in kwestie is cynisch en negatief ten opzichte van werk, collega’s en vrienden en isoleert zich steeds vaker.

 

Gelijkaardige kazi berichten

Gelijkaardige Hulp voor werkzoekenden berichten

ellis.care heeft waardevolle partners

ellis.care ondersteunt